การบริหารเงินทุนหมุนเวียนหัวใจธุรกิจที่ต้องดูแล

การบริหารเงินทุนหมุนเวียนคือหัวใจของความอยู่รอดของธุรกิจ SME มือใหม่มักจะลืมคิดเรื่องนี้กันไปโดยเฉพาะพนักงานประจำที่เพิ่งลาออกมาเปิดร้านเป็นครั้งแรกยังไม่รู้ประสีประสาไม่ได้วางแผนเรื่องนี้ไว้แค่เอาเงินมาสร้างร้านแต่ไม่ได้เตรียมเรื่องเงินทุนหมุนเวียนทำให้ธรุกิจที่สร้างมาด้วยเงินเก็บทั้งชีวิตเจ้งหมดเนื้อหมดตัวกันมานัดต่อนัด

เงินทุนหมุนเวียน(Working Capital)คืออะไร

ธรรมชาติของการทำธุรกิจนอกจากจะลงทุนสินทรัพย์ถาวร(ที่ดิน อาคาร อุปกรณ์) แล้วจะมีเงินอยู่ก้อนหนึ่งหมุนเวียนมีเงินงอกออกมาให้เราใช้เรื่อยๆ เงินก้อนนั้นเขาเรียกเท่ๆว่า เงินทุนหมุนเวียนหรือ working capital นั่นเอง ซึ่งจะประกอบด้วย เจ้าหนี้การค้า สินค้าคงเหลือ และลูกหนี้การค้า มาดูกันว่าในการทำธุรกิจเงินก้อนนี้มันหมุนเวียนกันอย่างไร

เงินทุนหมุนเวียน

สมมติเรามีเงินลงทุนก้อนนึง เปิดร้านขายของพอสร้างร้านเสร็จแล้ว จะมีเจ้าหนี้การค้าใจดีเอาของมาวางไว้ที่ร้านและกำชับอย่างหนักแน่นว่า ของที่วางกองๆอยู่ในร้านเรียกว่าสินค้าคงเหลือ  ลูกค้ามาซื้อของเจ้าของร้านก็ใจดีให้เครดิตลูกค้า(ลูกหนี้การค้า)ไป ครบกำหนดเก็บเิงินจากลูกหนี้ได้ก็เอาไปจ่ายเจ้าหนี้การค้า เงินที่เหลือก็เอาไปจ่ายค่าใช้จ่ายคงที่ (ค่าเช่า ดอกเบี้ย เงินเดือนลูกน้อง ค่าน้ำค่าไฟ ฯลฯ) จ่ายแล้วเหลือเท่าไรก็เป็นกำไรเข้ากระเป๋า เย้

ปัญหาเริ่มเกิดเมื่อมีสุญญากาศทางการเงิน

ร้านเดิมนี่แหละสมมติว่า

• เจ้าหนี้การค้าให้เครดิต 30 วัน
•  ระยะเวลาขายสินค้าเฉลี่ย 20 วัน (สินค้าคงเหลือดองอยู่ในร้าน)
• ปล่อยเครดิตการค้า 60 วัน

ตั้งแต่สินค้าเข้าร้านจนขายออก(ระยะเวลาขายสินค้าเฉลี่ย) 20 วัน และพอขายของได้แล้วกว่าจะเก็บเงินได้ใช้เวลาอีก 60 วัน รวมแล้วใช้เวลา 80 วันกว่าของจะเป็นเงินสด แต่เจ้าหนี้การค้าปล่อยเครดิตให้แค่ 30 วัน แสดงว่าร้านนี้จะวงจรเงินสด (Cash Cycle) อยู่ 20 + 60 - 30 = 50 วัน ทำให้เกิดปัญหาคือใน 50 วันที่เงินยังไม่เข้านั้นบริษัทมีค่าใช้จ่ายทุกวัน ถ้าอยากทำธุรกิจต่อก็ต้องหมุนเงินมาจ่ายให้ได้

เคราะห์ซ้ำกรรมซัดเมื่อทำธรุกิจแล้วมีจุดรั่วไหล

ในทุกกระบวนการถ้าคุมไม่ดีก็มีการสูญเสียเยอะ ซึ่งเป็นเงินทั้งนั้นถ้ามันเยอะๆมีสิทธิเจ้งได้ เงินเงินไม่หมุนต้องหาเงินมาเติมเรื่อยๆ

• สินค้าคงเหลือ
• วัตถุดิบ(raw material)
• ของหาย, ระเหย, เสื่อมสภาพ ฯลฯ
• งานระหว่างทำ(working in process)  ->ของเสียจากการผลิต ฯลฯ 
• สมัยทำร้านอาหารลูกค้าสั่งมาแล้วทำผิดไป 1 จาน ต้อนเอากำไรของ 2 จานมาโป๊ะ สรุปเงินหายไป 3 จานรวด
• สินค้าสำเร็จรูป(finish goods)
• ของหาย , สินค้าเสื่อมสภาพ, ของขายไม่ออก (Dead stock) ฯลฯ
• และสินค้าทั้งหมดที่กองๆไว้อยู่ในคลังสินค้ามีค่าใช้จ่ายทั้งหมด ทั้งค่าเช่าพื้นที่คลังสินค้า ค่าพนักงาน ฯลฯ
•  ลูกหนี้การค้า
• เก็บเงินไม่ได้
• ลูกหนี้จ่ายช้า

สาเหตุที่ธุรกิจเปิดใหม่ร้อยละ 90 ต้องปิดตัวไปตั้งแต่ปีแรกส่วนใหญ่ก็เพราะสาเหตุเหล่านี้แหละครับ บริหารเงินสดได้ไม่ดีพอ ต้องการเงินหมุนบริษัทใหญ่หน่อยก็กู้ OD ได้ แต่ SME รายเล็กๆนี่คิดหนักหน่อยแบงค์ก็ไม่ปล่อยกู้ ต้องไปหาแหล่งเงินอื่นเช่น แลกเช็ก ยืมเงินเพื่อน กู้นอกระบบ ตั้งวงแชร์ เพิ่มทุน เอาสินทรัพย์ไปจำนำ ฯลฯ